BIOLMED24: 2015

wtorek, 17 lutego 2015

ZADANIE TESTOWE 1

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, i postaraj się odpowiedzieć na pytania:

Uczniowie podczas lekcji biologii obserwowali pod mikroskopem tkanki roślinne. Jeden z nich dostrzegł tkankę zbudowaną z komórek o cienkich ścianach komórkowych, dużej centralnie położonej wodniczce, oraz licznych chloroplastach.

Z pośród niżej podanych tkanek wybierz tkankę, którą obserwował uczeń, swoją odpowiedź uzasadnij jednym argumentem:

a) drewno

b) sklerenchyma
c) miękisz asymilacyjny

d) korek

Uzasadnienie:

……………………………………………………………………………………………………..

ODPOWIEDZI

niedziela, 15 lutego 2015

PRACA Z TEKSTEM 4

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, i postaraj się odpowiedzieć na pytania:

,,Kapibara - jest największym z żyjących współcześnie gryzoni. Paleontolodzy znają tylko dwa, dawno wymarłe gatunki gryzoni (Josephoartigasia monesi i Phoberomys pattersoni z rodziny pakaranowatych), które były większe od współczesnego H. hydrochaeris. Kapibary mierzą od 100 do 130 cm długości; ich waga może wynosić od 35 do 65 kg, a przeciętnie wynosi 48,9 kg. Badani rekordziści znacznie przekraczali te wartości. Samica złapana w okolicy São Paulo ważyła 91 kg, a samiec z Urugwaju − 73,5 kg Szczecinowata sierść o cienkich, brązowych włosach szybko wysycha. Palce łączy błona pławna, ułatwiająca pływanie. Kapibary doskonale pływają.
W odróżnieniu od innych gryzoni skóra kapibary jest wyposażona w gruczoły potowe.
H.hydrochaeris ma uzębienie o charakterze hypsodontycznym (wysokokoronowe), co oznacza zęby o krótkich korzeniach i masywnej koronie i wieloblaszkowe zęby policzkowe. Wzór zębowy: $\tfrac{1 0 1 3}{1 0 1 3}$

Kapibary są zwierzętami wodno-lądowymi i wiodą życie na otwartej przestrzeni. Poranek to dla stada czas wypoczynku w wodzie, najchętniej w zacienionym miejscu W najgorętszych częściach dnia kapibary lubią się tarzać w błocie lub na płyciźnie. Aktywność i żerowanie zaczyna się późnym popołudniem i trwa do nocy. Kapibary pasą się powoli, systematycznie poszukując smakowitych roślin, więc żerowanie wymaga sporo czasu.

Naturalnymi wrogami kapibar są: harpia, anakondy, piranie,ocelot. Najwięcej kapibar pada jednak ofiarą kajmanów. W marcu, podczas wędrówek w poszukiwaniu wody, kapibary są częstymi ofiarami jaguara
Krowiarki oraz starzyki granatowe wykorzystują grzbiet kapibary jako punkt obserwacyjny, z którego można wypatrywać zdobyczy
Garncarz rdzawy, wraz z karakarą czarnobrzuchą oraz skrzeczką jasnogłową, pożywiają się przeczesując sierść kapibar i wyjadając pasożytujące na nich insekty ’’

Fragment tekstu przeredagowany na podstawie http://http://pl.wikipedia.org/wiki/Kapibara

http://pl.wikipedia.org/wiki/Kapibara

a) Wymień 3 przystosowania kapibary do życia w środowisku wodno-lądowym:
2 wynikające z tekstu, oraz 1 wynikające z ilustracji, odpowiedź uzasadnij:

b) Kapibara jest ssakiem, w związku z czym posiada uzębienie heterodontyczne. Podaj liczbę kłów posiadanych przez dorosłą kapibarę:

c) Jak nazywa się relacja międzygatunkowa łącząca kapibarę i:
1)kajmana-

2)krowiarkę-

3)karakarę czarnobrzuchą-

ODPOWIEDZI

a) Wymień 3 przystosowania kapibary do życia w środowisku wodno-lądowym:
2 wynikające z tekstu, oraz 1 wynikające z ilustracji, odpowiedź uzasadnij:

Z tekstu wynika, że kapibary posiadają:

- szczecinowatą, szybko wysychającą sierść.
Szybko wysychając nie tracą ciepła po wyjściu z wody, nasiąknięte wodą futro waży więcej i spowalnia zwierzę
-palce połączone błoną pławną.
Ułatwia im to pływanie.

Na fotografii widać natomiast, że:

-uszy, oczy i nozdrza zwierzęcia ustawione są na szczycie głowy. Dzięki temu zwierze może obserwować teren i oddychać, pozostając w zanurzeniu. Takie ustawienie uszu, czy nozdrzy ogranicza też nalewanie się do nich wody.. Na poniższej fotografii możemy zobaczyć, że narządy zmysłów płynącego zwierzęcia faktycznie znajdują się powyżej lustra wody.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Kapibara

-wysoko ustawiona głowa/długa szyja. Podobnie jak wyżej, cecha ta ułatwia pozostanie w zanurzeniu i utrzymanie narządów zmysłów powyżej lustra wody.

b) Kapibara jest ssakiem, w związku z czym posiada uzębienie heterodontyczne. Podaj liczbę kłów posiadanych przez dorosłą kapibarę:

Prawidłowa odpowiedź na to pytanie brzmi: 0

Wzór zębowy kapibary wygląda następująco : $\tfrac{1 0 1 3}{1 0 1 3}$
Cyfry w liczniku od lewej oznaczają ilość poszczególnych zębów w szczęce, Od lewej kolejno liczba siekaczy, kłów, zębów przedtrzonowych oraz trzonowych. W mianowniku znajduje się odpowiadająca liczba zębów w żuchwie.
Jak widać zarówno w liczniku jak i w mianowniku na drugim miejscu znajdziemy 0 - oznacza to że kapibara nie posiada kłów. Mając tą wiedzę, postaraj się zapisać wzór zębowy dorosłego człowieka, oraz dziecka posiadającego kompletne uzębienie mleczne.

c) Jak nazywa się relacja międzygatunkową łącząca kapibarę i:

1)kajmana- drapieżnictwo, kapibary padają ofiarą kajmanów.

2)krowiarkę- komensalizm. Krowiarka wykorzystuje kapibarę jako punkt obserwacyjny, dzięki czemu odnosi korzyść, kapibara natomiast nie odnosi z tego powodu ani straty ani korzyści.

3)karakarę czarnobrzuchą- protokooperacja. Karakara czarnobrzucha wydziobuje pasożyty kapibary. Jest to korzystne dla obu gatunków, jednak ta relacja nie jest im niezbędna do życia, nie można więc mówić o symbiozie.

poniedziałek, 9 lutego 2015

PRACA Z TEKSTEM 3

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, i postaraj się odpowiedzieć na pytania:

,,Hymenoepimecis argyraphaga to gatunek osy pochodzącej z rejonu Kostaryki i cechującej się szczególnym związkiem z pająkiem należącym do gatunku Plesiometa argyra.
Hymenoepimecis argyraphaga paraliżuje Plesiometa argyra jadem, a następnie składa na jego odwłoku jajo. Z jaja wykluwa się larwa, która przez około 2 tygodnie odżywia się krwią
Plesiometa argyra. Gdy larwa jest gotowa do przeobrażenia, wstrzykuje substancje chemiczną w ciało Plesiometa argyra, co zmienia jego zachowanie, oraz sposób tkania sieci, Pająk zasiada nieruchomo w centrum utworzonej przez siebie solidnej konstrukcji, gdzie jest zabijany a następnie pożerany przez rozwijającą się larwę Hymenoepimecis argyraphaga. Następnie larwa przepoczwarcza się. Gdy z poczwarki rozwinie się osobnik dorosły (imago), odlatuje on w poszukiwaniu partnera.

Fragment tekstu przeredagowany na podstawie http://en.wikipedia.org/wiki/Hymenoepimecis_argyraphaga

a) Czy opisana w tekście relacja międzygatunkowa zaliczana jest do relacji antagonistycznych czy nieantagonistycznych?:

b) Jaka nazwę nosi opisana relacja?

c) Jaki cel może mieć zmiana sposobu tkania sieci przez Plesiometa argyra?:

ODPOWIEDZI

czwartek, 5 lutego 2015

PRACA Z TEKSTEM 2

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, i postaraj się odpowiedzieć na pytania:

,,Thaumoctopus mimicus – gatunek głowonoga z rodziny ośmiornicowatych(Octopodidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Thaumoctopus. Wykazuje duże zdolności mimetyczne i jest pierwszym znanym nauce zwierzęciem upodabniającym się do wielu różnych gatunków jadowitych lub drapieżnych zwierząt morskich. Podobnie jak Wunderpus photogenicus, z którym jest często mylony, zyskał dużą popularność zanim doczekał się naukowego opisu.

Thaumoctopus mimicus żywi się małymi rybami i skorupiakami grzebiącymi w podłożu. Zajmuje puste kryjówki innych zwierząt lub kopie własne. Jest aktywny w ciągu dnia. Przebywa na odsłoniętych obszarach dna morskiego, przez co jest narażony na ataki wielu drapieżników. Zdolności mimetyczne zwiększają jego szanse pozostania niezauważonym lub zniechęcenia potencjalnego napastnika. W tym celu upodabnia się do fląder, skrzydlic lub węży morskich, a także żmijakowatych, ukwiałów, ogończy,ustonogich i innych jadowitych lub drapieżnych zwierząt. Podobne zdolności naśladowania wyglądu i zachowania innego gatunku wykryto u innych ośmiornic, ale żadna z nich nie naśladuje tak wielu gatunków.’’

Fragment tekstu przeredagowany na podstawie http://pl.wikipedia.org/wiki/Thaumoctopus_mimicus

a) Na podstawie tekstu opisz strategię przetrwania Thaumoctopus mimicus :

b) Jak nazywamy zdolność upodabniania się zwierząt bezbronnych do zwierząt zdolnych do obrony?:

c) Podkreśl nazwę zwierzęcia najbliżej spokrewnionego z Thaumoctopus mimicus:

ŚLIMAK WINNICZEK, WRÓBEL ZWYCZAJNY, PIESIEC, STUŁBIA POSPOLITA, WYPŁAWEK ALPEJSKI

d) Jakie korzyści płyną dla Thaumoctopus mimicus wynikają z obranego przez ten gatunek stylu życia? Wymień dwie korzyści wynikające z tekstu:

ODPOWIEDZI

środa, 4 lutego 2015

PRACA Z TEKSTEM 1

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, i postaraj się odpowiedzieć na pytania:

,,Samogłów to najcięższa ryba kostnoszkieletowa, dorasta do 3 m długości i masy ciała dochodzącej do 2 ton.
Ciało samogłowa jest wysokie, silnie bocznie spłaszczone, nagie, pokryte bardzo grubą, elastyczną skórą. Brak trzonu ogonowego. Wysoka płetwa grzbietowa i odbytowa. Mały otwór gębowy. U dorosłego brak pęcherza pławnego, a pod skórą jest gruba warstwa tkanki tłuszczowej. Pływa bardzo powoli, często na boku. Samogłowy odżywiają się meduzami, kalmarami i larwami węgorzy.
Odżywia się również zooplanktonem i mięczakami.
Samica samogłowa to jedna z najpłodniejszych ryb – jednorazowo wytwarza 300 mln jaj. Podobnie jak u innych rozdymkokształtnych narządy wewnętrzne samogłowów mogą zawierać neurotoksyny’’
Fragment tekstu przeredagowany na podstawie http://pl.wikipedia.org/wiki/Samog%C5%82%C3%B3w

a) Na podstawie tekstu wymień 3 cechy, które odróżniają samogłowa od większości ryb kostnoszkieletowych.
1-
2-
3-

b) Opisz strategię rozrodczą samogłowa, czy przeważa w niej ,,ilość’’ czy też ,,jakość’’. Postaraj się uzasadnić swój wybór.

c) Czy można bezpiecznie przyrządzić samodzielnie złowioną rybę morską (gatunek nam nie znany)?
Swoją odpowiedź uzasadnij w oparciu o informacje zawarte w tekście